Theatre & The Performer

Bijna ondoordringbaar zijn de lagen van een performer. De vorming van spel, zang en dans staan daar zo dicht bij elkaar, dat zij hun ware lagen bijna niet kunnen uitspreiden. Slechts met moeite kan de performer zulke hindernissen op zijn tocht overwinnen, alle lagen maken het een netwerk van leven en laten leven. Maar in de donkerste gedeelten, slechts hier en daar door een laag verlicht, te midden van het publiek, ontpopt zich de uiterlijke verschijning, gevoegd bij een voorkomen waaruit de laagste dierlijke driften spreken. Op het toneel vormen deze lagen de performer die bewonderd wordt door het publiek.

Het publiek weet slechts weinig van de gewoonten en levenswijze van de performer. De performer is veel groter dan zijn publiek, hij leeft van het applaus en de voldoening, die hij in de menigte onder het dak van het theater kan vinden. Als een geest zweeft hij over het podium en ongemerkt nadert de performer het publiek, dat in een ogenblik van de stoel wordt geheven en in triomf weggedragen wordt. Zonder vrees en vol zelfvertrouwen van zijn krachten, vliegt hij over de blanke velden, de dansende afgetekende schaduw van de performer. Alle bewegingen worden door deze eigenaardige spiegel teruggekaatst tot de dansende schaduw is verdwenen.

Genegenheid van het publiek stelt hem in staat ver te reiken. Als de performer verontrust en niet vrij van kritiek is, tracht hij zijn heil in de vlucht te zoeken en slechts als hij gewond raakt of niet kan ontkomen, verdedigt hij zich. In die omstandigheden wordt hij van zijn laag gescheiden, dan maakt de performer zijn grote kracht tot een teken van droefheid.

De grimassen van de performer en de manier waarop hij tevredenheid of tegenzin kan tonen, gaan naar de gebieden waar de beschaving heerst en waarin slechts enkele zijn doorgedrongen. Maar mocht er iemand zijn, die lust heeft om de performer in vrijheid te zien, dan moet hij naar de binnenlagen van de performer gaan. Dit jaagt mensen een hevige schrik aan en wekt het publiek uit hun slaap. Het spel klinkt als de gesmoorde kreet van een laag die stikt of gewurgd wordt, een ongewoon geluid dat de stilte van de laag stoort. Nog dieper in de lagen schijnt de performer met een toornig gelaat en een hees geluid van vragen.

De zitplaats van de beschouwer is goed gekozen, de warmte van de spotlights door lagen van een zilveren gloed omgeven, gematigd door de zachte tochtstroom van achteruit de coulissen. Het gelukkige publiek is zeer tevreden met het lot. De performer bukt en buigt zich om te onderzoeken of hij hen heeft overtuigd.

Op stormachtige avonden, als de regen van applaus neervalt en het publiek voor de kracht van het spel moet zwichten, als de ondoordringbare duisternis zo nu en dan door stralen van het spotlicht wordt verlicht en de echo van het applaus zich herhaalt, is de performer het stoutmoedigst. Dan laat hij zijn geschreeuw horen. De trots of edelmoedigheid die men de performer voorheen toeschreef, geven hem niet een waardigheid boven anderen, deze zijn slechts de uitdrukking van het bewustzijn, zijn krachtig en zelfvertrouwen.

Het applaus valt.